Μα καλά, θα μου πεις, σιγά μην περιμένουμε τον πρίγκηπα με το άσπρο άλογο στον 21ο αιώνα. Να σου απαντήσω: Μια χαρά τον περιμένουμε, και ας τον έχουμε ονομάσει αλλιώς. Πριν με βρίσεις, και μου πεις ότι εσύ έχεις ακλόνητο δυναμισμό, θα εξηγηθώ. Δεν σε κατηγορώ που περιμένεις ακόμα τον πρίγκηπα, όπως και να τον λες. Έτσι έχεις μάθει να κάνεις. Εγώ είμαι απλά εδώ για να σου πω γιατί το κάνεις (και όχι, η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο το ‘ζούμε σε μια πατριαρχική κοινωνία και έτσι με έμαθε η μαμά).
Έρχομαι λοιπόν να σας συστήσω, ή να σας θυμίσω, το λεγόμενο ‘σύνδρομο της Σταχτοπούτας’.
Ας το πάρουμε από λίγο πιο παλιά. Η γυναίκα του 1960 ας πούμε, είχε περιορισμένες δραστηριότητες σε σχέση με τη γυναίκα του 2021. Ήταν περιορισμένη οικονομικά σε ό,τι ήθελε ο άντρας της να μοιραστεί μαζί της, έπρεπε να μεγαλώσει τα παιδιά, και να καθαρίζει, να μαγειρεύει και γενικά να προσέχει και να είναι στο σπίτι. Αυτό ήταν κάτι φυσιολογικό για εκείνη την εποχή, ακόμα και αν σήμερα το βλέπουμε και νιώθουμε λίγο ντροπή ή θυμό για τους περιορισμούς αυτούς.
Το 1990 λοιπόν, η γυναίκα άρχισε να μην έχει και τόσο μεγάλη χαρά με την ιδέα της νοικοκυράς. Όλο και περισσότερες γυναίκες άρχισαν να δουλεύουν, να σπουδάζουν, και να μην είναι εξαρτημένες από τα οικονομικά του άντρα τους. Κάπου εκεί λοιπόν, η γυναίκα άρχισε να θυμώνει αρκετά με την ιδέα της εξάρτησης της από τον άντρα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα όχι μόνο την πάλη που έπρεπε να κάνει για να ανεξαρτητοποιηθεί πλήρως, αλλά και το να μπερδευτεί σε σχέση με το τι ήταν αυτό που πάλευε να πετύχει ακριβώς.
Έρχεται λοιπόν η Collete Dowling με το βιβλίο της ‘The Cinderella Complex: Women’s Hidden Fear of Independence’ (στα ελληνικά ‘Το σύνδρομο της Σταχτοπούτας: Ο φόβος της γυναίκας μπροστά στην ανεξαρτησία’) και μας τα εξηγεί. Τι μας λέει η φίλη Collete λοιπόν; Μας λέει ότι αυτό το ψυχολογικό σύνδρομο, οδηγεί τις γυναίκες να αποζητούν υποσυνείδητα την εξάρτηση από μια φιγούρα εξουσίας, που στις περισσότερες φορές είναι κάποιος άντρας. Γιατί το κάνουμε αυτό στον εαυτό μας; Σε ακούω να αναρωτιέσαι. Εμ, έλα που έτσι είμαστε προγραμματισμένες. Οι γυναίκες έχουν ενστικτωδώς την τάση να συνδέονται με άλλους. Από πάντα, οι γυναίκες μαθαίνουν να είναι σε καταστάσεις που δεν χρειάζεται να έρχονται αντιμέτωπες με τον φόβο, και να αποφεύγουν ότι μπορεί να τις τρομάξει. Αυτό που μαθαίνουν από μικρές, είναι να αναζητούν την προστασία και την σιγουριά. Τι αποτέλεσμα έχει αυτό; Πολύ απλά, οι γυναίκες ποτέ δεν διδάσκονται να είναι αυτόνομες στην πραγματικότητα.
Η συντροφικότητα, δεν είναι κάτι κακό που πρέπει να αποφεύγεται, και μάλιστα δεν την αποζητούν μόνο οι γυναίκες αλλά και οι άντρες. Η μεγάλη διαφορά όμως είναι πως οι γυναίκες όχι μόνο μαθαίνουν από παιδιά να είναι εξαρτημένες από την συντροφικότητα, αλλά μάλιστα οι γονείς και η κοινωνία το ενθαρρύνουν αυτό.
Έλα όμως που έρχεται το σήμερα και μας λέει ότι το να είμαστε εξαρτημένοι από κάποιον άλλον είναι πρόβλημα. Πάει ο ιππότης, πάει η Σταχτοπούτα, πάνε όλα. Για το καλό μας. Αυτό το καλό μας όμως, μπορούμε να το καταλάβουμε μόνο σαν λέξεις και όχι σαν συναίσθημα, ούτε σαν ανάγκη που έχουμε. Η ανάγκη μας μας λέει να τον ψάξουμε τον ιππότη. Πώς λοιπόν μπορούμε να απελευθερωθούμε από αυτή την ιδέα και να είμαστε υγιείς; Με προσωπική δουλειά, με την βοήθεια ειδικού, ή απλά κάνοντας το ξανά και ξανά και ελπίζοντας στο τέλος να γίνεται από συνήθεια;
Η απάντηση δεν φαίνεται δίκαια: Με όλα μαζί. Για να μπορέσουμε στην πραγματικότητα να αφήσουμε κάτι πίσω μας που είναι τόσο βαθιά ριζωμένο όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στον εαυτό μας, πρέπει να προσπαθούμε συνεχώς να ξυπνάμε τον παρατηρητή μας για να βλέπουμε πότε λειτουργούμε με την καρδιά μας και πότε με την συνήθεια.
Δεν έχει σχέση η ηλικία μας, η κοινωνική μας ομάδα, ούτε τίποτα άλλο, για να αναπτύξουμε το σύνδρομο της Σταχτοπούτας. Είναι κάτι που σαν γυναίκες το κουβαλάμε μέσα μας, και μάλιστα, όσο περνάνε τα χρόνια και μεγαλώνουμε, τόσο περισσότερο γίνεται φανερό. Μια μελέτη έδειξε πως παραπάνω από το 20% των γυναικών μεταξύ των ηλικιών 18 με 34, βασίζονται στην ιδέα πως ο σύντροφος τους είναι αυτός που θα τους προφέρει ό,τι χρειαστούν όταν πάρουν σύνταξη. Εάν σκεφτούμε το πόσο απελευθερωμένη θεωρούμε τη γυναίκα σήμερα και καταλάβουμε πόσο μεγάλο ποσοστό είναι το 20% (ειδικά σε τόσο μικρές ηλικίες), τότε μπορούμε να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε τι πραγματικά θα σήμαινε ελευθερία, αν καταφέρουμε να πετάξουμε τα κουρέλια της Σταχτοπούτας από πάνω μας, και σταματήσουμε να έχουμε την ιδέα της ανάγκης του πρίγκηπα.
Εάν σου άρεσε αυτό το άρθρο, τότε μπορείς να μας στηρίξεις μοιράζοντας το με μια φίλη σου, ή απλά, με το να μας κάνεις ένα like στη σελίδα μας στο Facebook!