-“Μπορώ να είμαι σε σχέση, αλλά ταυτόχρονα να βλέπω κι άλλους; Τέλειο!”
-“Ναι, αλλά και ο σύντροφός σου θα μπορεί να κάνει σεξ με άλλες”.
-“ΤΙ; Αποκλείεται!”
Σίγουρα κάπως έτσι θα έχει πάει η σκέψη σου, αν έχεις φανταστεί ποτέ πώς θα ήταν να δοκιμάσεις να μπεις σε μια ελεύθερη σχέση, είτε με κάποιον που μόλις γνώρισες είτε με το αγόρι σου που έχετε μέχρι στιγμής μια συμβατική σχέση.
Πριν απαντήσουμε αν κάτι τέτοιο μπορεί να λειτουργήσει, ας προσπαθήσουμε να δώσουμε έναν ορισμό του τι θεωρείται ελεύθερη σχέση.
"Η ελεύθερη σχέση είναι μια βιολογική ή/και συναισθηματική σχέση μεταξύ δυο ατόμων, τα οποία μπορεί να έχουν μια, αποκλειστικά ή μη, σεξουαλική σχέση χωρίς να απαιτούν ή να προσδοκούν τις δεσμεύσεις που συνεπάγονται συνήθως οι μόνιμες ερωτικές σχέσεις".
Με λίγα λόγια, έχετε (από κοινού – πολύ σημαντικό αυτό) αποφασίσει με το σύντροφό σου ότι μπορείτε να έχετε ερωτικές επαφές ή ακόμη και να τρέφετε συναισθήματα για άλλα άτομα εκτός της σχέσης και η μεταξύ σας σχέση μπορεί να είναι καθαρά σεξουαλική, συναισθηματική ή και τα δύο.
Γιατί υπάρχουν οι ελεύθερες σχέσεις;
Η εύκολη απάντηση είναι ότι πρόκειται για σημεία των καιρών. Γρήγορο φαγητό, γρήγορες αγορές, γρήγορο σεξ. Γρήγορο και εύκολο δηλαδή. Μπορεί εύκολα κάποιος, όταν ακούσει τον όρο “ελεύθερη σχέση” να σκεφτεί ότι θα μπορεί να έχει όλες τις απολαύσεις της σχέσης χωρίς τις υποχρεώσεις.
Δε λέω ότι όλα αυτά δεν έχουν μια δόση αλήθειας, αλλά όπως θα δούμε παρακάτω, πρώτον και οι ελεύθερες σχέσεις έχουν υποχρεώσεις και δεύτερον η παραπάνω εξήγηση παραείναι απλή για να είναι αληθινή και σίγουρα υποτιμά όσους ανθρώπους επιλέγουν να μπουν σε μια τέτοια σχέση.
Για ποιους άλλους λόγους οι άνθρωποι επιλέγουν τις ελεύθερες σχέσεις;
- Θέλουν να εξερευνήσουν τη σεξουαλικότητά τους με άτομα άλλου φύλου/σεξουαλικού προσανατολισμού.
- Θέλουν να εξερευνήσουν τις επιθυμίες τους/τα γούστα τους στο σεξ, οπότε έχουν την ανάγκη από περισσότερους από έναν ερωτικούς συντρόφους.
- Δε χρειάζονται στον ίδιο βαθμό το σεξ (ο ένας μπορεί να θέλει περισσότερο και ο άλλος λιγότερο).
- Μπορεί ένας από τους δύο να είναι ασέξουαλ.
- Μπορεί η ελεύθερη σχέση να είναι μέρος σεξουαλικών φαντασιώσεων.
Η λίστα μπορεί να γίνει πολύ μεγάλη, αλλά για να μη σε κουράσω, σου αφήνω λινκ με σχετικό άρθρο, αν θέλεις να μάθεις περισσότερα.
Είναι θέμα αναποφασιστικότητας;
Σίγουρα υπάρχουν και αυτοί που επιλέγουν τις ελεύθερες σχέσεις ως μέση λύση: όση δέσμευση αντέχουν και όση ελευθερία θέλουν. Άλλοι πάλι μπορεί να μην είναι 100% σίγουροι πώς νιώθουν και τι θέλουν από το άτομο που έχουν απέναντί τους, οπότε πειραματίζονται προτείνοντας ελεύθερη σχέση.
Ναι, σε αυτές και άλλες περιπτώσεις μπορούμε να πούμε ότι είναι θέμα αναποφασιστικότητας, ακόμη και συναισθηματικής ανωριμότητας.
Από την άλλη θα ήταν άδικο να πούμε ότι όσοι άνθρωποι τολμούν τις ελεύθερες σχέσεις είναι αναποφάσιστοι, γιατί πολύ απλά δεν ισχύει.
Για όσους παίρνουν στα σοβαρά μια τέτοια απόφαση, δεν είναι η εύκολη λύση, αλλά αυτό που μετά από σκέψη και πειραματισμούς συνειδητοποίησαν ότι ταιριάζει περισσότερο στους ίδιους και το/τη σύντροφό τους.
Άρα εδώ μόνο με ανώριμα άτομα δεν έχουμε να κάνουμε, αλλά με άτομα που ξέρουν πολύ καλά τι θέλουν, είναι ειλικρινή με τον εαυτό τους και το άτομο που έχουν απέναντί τους.
Εξάλλου, αν σκεφτούμε πόσα πολλά είναι τα ρίσκα σε μια ελεύθερη σχέση, μάλλον δε θα λέγαμε ότι είναι η εύκολη λύση…
Υπάρχουν κανόνες στις ελεύθερες σχέσεις;
Όπως κάθε άλλη σχέση έτσι και η ελεύθερη σχέση είναι ένα είδος συμφωνίας, όσο μη ρομαντικό κι αν ακούγεται αυτό. Σε οποιονδήποτε ρόλο αναλαμβάνουμε στη ζωή μας -της φίλης, της εργαζόμενης, της συντρόφου- έχουμε δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Ας μην παρασυρόμαστε, λοιπόν, από τη λέξη “ελεύθερη” και νομίζουμε ότι μπορούμε να κάνουμε ό,τι μας έρθει. Ας μην ξεχνάμε ότι έχουμε να κάνουμε και με ένα άλλο άτομο, για τα συναισθήματα του οποίου είμαστε υπεύθυνες. Εξάλλου οι κανόνες αυτοί υπάρχουν για να προστατεύουν κι εμάς.
Φυσικά καμία σχέση δεν είναι ίδια ούτε υπάρχει κάποιος χρυσός οδηγός με όλες τις πληροφορίες για το τι πρέπει να κάνουμε σε μια ελεύθερη σχέση.
Οι κανόνες καθορίζονται από το κάθε ζευγάρι, ανάλογα με τις ανάγκες τους και τα θέλω τους. Και δεν είναι απαραίτητο να μέινουν ίδιοι μέχρι το τέλος της σχέσης. Μπορούν να ανανεώνονται, κάθε φορά που οι συνθήκες αλλάζουν.
Για παράδειγμα, ένα ζευγάρι που έχει ελεύθερη σχέση μπορεί να έχει συμφωνήσει ότι η επαφή με άλλα άτομα θα είναι καθαρά σεξουαλική και όχι συναισθηματική. Για κάποιο άλλο ζευγάρι αυτό μπορεί να μην ισχύει.
Επίσης, μπορεί να έχεις ακούσει και πιο συγκεκριμένους κανόνες από αυτούς, όπως ότι δεν “επιτρέπεται” ο ύπνος με τρίτα άτομα ή η επικοινωνία με τρίτα άτομα, παρά μόνο για να κανονίσουν να συναντηθούν.
Ακόμη, για ορισμένα ζευγάρια είναι απαράβατος κανόνας να μη συζητάνε μεταξύ τους για τους άλλους ερωτικούς τους συντρόφους, ενώ σε άλλα ζευγάρια αυτό αρέσει.
Νομίζω πως τα παραδείγματά μου ήταν αρκετά για να πιάσεις το νόημα: δεν υπάρχει εγχειρίδιο σχέσεων ούτε η τέλεια σχέση. Εμείς και ο σύντροφός μας πλάθουμε τη σχέση όπως μας ικανοποιεί και όταν σταματήσει να μας ικανοποιεί, αλλάζουμε τους κανόνες της.
Πάντως, πριν να καθήσετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να καταλήξετε στους κανόνες της δικής σας σχέσης, είναι καλό να ρωτήσετε και οι 2 τον εαυτό σας τα παρακάτω:
- “Γιατί θέλω να έχω ελεύθερη σχέση;”
- “Ποιες είναι οι προσδοκίες μου από αυτή τη σχέση;”
- “Ποιες θα ήθελα να είναι οι ελευθερίες μου;”
- “Τι δε θα μπορούσα να ανεχτώ από το σύντροφό μου;”
- “Θέλω να έχουμε και οι 2 τη δυνατότητα να κάνουμε σεξ με άλλα άτομα;”
- “Αν ναι, τι θεωρώ σεξ;”
- “Θα υπάρχουν όρια στο σεξ με άλλα άτομα;”
- “Θέλω να έχουμε και οι 2 τη δυνατότητα να δενόμαστε συναισθηματικά με άλλα άτομα;”
Επίσης, υπάρχουν τουλάχιστον 3 κανόνες που είναι σταθεροί σε κάθε ελεύθερη σχέση, γιατί πολύ απλά δε θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς αυτούς.
Οι 3 απαράβατοι κανόνες των ελεύθερων σχέσεων
1. Ειλικρίνεια
Αυτός είναι φυσικά ο νούμερο 1 κανόνας για κάθε είδους σχέση που έχουμε στη ζωή μας. Δεν έχει να κάνει μόνο με το ότι ειναι ηθικά σωστό να μη λέμε ψέματα και να μην κρύβουμε πράγματα από το σύντροφό μας που είναι σημαντικά για τη σχέση μας.
Το θέμα είναι πολύ πιο πρακτικό από αυτό. Όταν συσσωρεύονται μυστικά είτε από τη μία πλευρά είτε και από τις δύο, η συντροφικότητα, η ποιότητα της επικοινωνίας, αλλά και η σχέση ολόκληρη έχει ένα όριο.
Δε μπορεί να εξελιχθεί όσο ή όπως θα θέλαμε, πάντα θα υπάρχουν αόρατα εμπόδια, κάτι θα μας κρατά πίσω και από ένα σημείο και μετά η απόσταση μεταξύ των δύο απλά θα μένει σταθερή ή θα μεγαλώνει, όπως μπορείς να διαβάσεις και σε σχετικό άρθρο.
Ειδικά στις ελεύθερες σχέσεις…
Η ειλίκρινεια -και μαζί με αυτήν και η εμπιστοσύνη- ειδικά στις ελεύθερες σχέσεις είναι το Α και το Ω, αν δε θέλουμε να πληγωθούμε ή/και να πληγώσουμε.
Οι ελεύθερες σχέσεις εμπεριέχουν αρκετά ρίσκα. Για παράδειγμα, μπορεί να έχετε θέσει ως κανόνα ότι δε θα έχετε συναισθηματική σχέση με τρίτα άτομα, παρά μόνο σεξουαλική.
Το αν θα ερωτευτούμε ή αν θα νιώσουμε κοντά με κάποιον άνθρωπο, όμως, δεν είναι κάτι που προγραμματίζουμε. Αν, λοιπόν, αλλάξει κάτι στα συναισθήματά μας ή αν παραβιάσουμε κάποιον από τους συμφωνημένους κανόνες, πρέπει να βρούμε το θάρρος να το πούμε.
Το ίδιο πρέπει να γίνει και αν κάποια στιγμή αισθανθούμε ότι αυτός ο τύπος σχέσης δε μας καλύπτει πια. Μπορεί πλέον να αισθανόμαστε τόσο δεμένες με το σύντροφό μας που να μην αντέχουμε στην ιδέα να τον μοιραζόμαστε. Μπορεί να έληξε για εμάς η φάση που θέλαμε να πειραματιζόμαστε και με άλλους σεξουαλικούς συντρόφους και τώρα να θέλουμε κάτι πιο σταθερό.
Όλα αυτά είναι πράγματα που έχει κάθε δικαίωμα να ξέρει ο σύντροφός μας και βέβαια πρέπει να απαιτούμε να τα γνωρίζουμε κι εμείς.
2. Ζήλια
Όπως καταλαβαίνεις, όταν έχεις συμφωνήσει η σχέση να είναι ελεύθερη, η ζήλια δε χωράει στην εξίσωση. Αυτό δε σημαίνει, βέβαια, ότι σου απαγορεύει κανείς να ζηλεύεις, αλλά δεν ωφελεί σε τίποτα να το εκφράζεις στο σύντροφό σου, πόσο μάλλον να του κάνεις σκηνές.
Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το διαχειριστείς μόνη σου. Κι εδώ είναι που πρέπει να σκεφτείς πολύ καλά πώς σε κάνει να νιώθεις αυτή η κατάσταση.
Μήπως η ζήλια σου είναι τόσο μεγάλη που δεν είναι διαχειρίσιμη; Μήπως λόγω αυτού δε μπορείς καν να απολαύσεις όλες τις ελευθερίες που σου δίνει αυτή η σχέση; Μήπως πλέον αισθάνεσαι πολλά πράγματα για αυτόν τον άνθρωπο, οπότε δεν αντέχεις στην ιδέα τού να βλέπει και άλλες;
Αν θεωρείς ότι μπορείς να κρατήσεις τις ισορροπίες και να συνηθίσεις κατά κάποιον τρόπο τη ζήλια, όλα θα πάνε καλά, μάλλον. Αν όχι, δεν είναι ανάγκη να καταπιέζεσαι μέσα σε μια σχέση που δε σε εκφράζει.
Από την άλλη πλευρά, αν ο σύντροφός μας που έχουμε μαζί του ελεύθερη σχέση μας εκμυστηρευτεί μια μέρα ότι ζηλεύει, ας μην τον αποπάρουμε, λέγοντάς του ότι ήξερε πού έμπλεκε. Μπορεί αυτός να είναι απλά ένας τρόπος να μας εκφράσει τα συναισθήματά του ή απλά ένιωσε τόσο ευάλωτος που δε μπόρεσε να τα κρατήσει μέσα του.
Φυσικά, μετά από μια τέτοια εξομολόγηση, ίσως να πρέπει να ξαναδείτε μαζί τους όρους της σχέσης, για να είστε και οι δυο χαρούμενοι.
3. Προφύλαξη
Δε θέλω να γίνω γραφική, αλλά όσες φορές και να το πούμε δεν είναι αρκετές: η χρήση προφυλακτικού είναι όχι απλά κανόνας, αλλά νόμος για κάθε ελεύθερη σχέση. Δεν είναι μόνο θέμα ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, αλλά και προστασίας από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Και φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν έχουμε ευθύνη μόνο για εμάς, αλλά και για το σύντροφό μας και για όλους τους ερωτικούς μας παρτενέρ.
Έτσι, ας μη δικαιολογούμε τον εαυτό μας με επιχειρήματα όπως “Είναι πιο ωραία χωρίς”, αλλά και να μη δεχόμαστε ηλίθιες δικαιολογίες του τύπου “Δεν υπάρχουν στο νούμερό μου” (γελάω και που το γράφω).
Τα θετικά και τα αρνητικά των ελεύθερων σχέσεων
Όσο να πεις, δεν είναι και η πιο εύκολη απόφαση, ειδικά αν δεν το έχεις ξαναδοκιμάσει, να ξεκινήσεις μια ελεύθερη σχέση. Γι’ αυτό, ας δούμε μαζί τα συν και τα πλην, ώστε να καταφέρεις να ζυγίσεις όσο πιο αντικειμενικά γίνεται την κατάσταση.
Τα θετικά
Νικάς τη ρουτίνα
Μια “συμβατική” σχέση, ειδικά όταν είναι μακροχρόνια, μοιάζει με ρόλερ κόστερ. Τη μια μέρα μπορεί να πετάς στα σύννεφα και να θέλεις να είσαι μαζί του 24/7 και την επόμενη μέρα να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις βαρεθεί πάνω-κάτω τα πάντα: τις συνήθειές σας, το σεξ σας, τις εύθυνες…
Η ελεύθερη σχέση μπορεί πιο εύκολα να μας σώσει από τη βαρεμάρα, αφού δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη καθημερινότητα ή ακόμη κι αν υπάρχει, δε σε εμποδίζει τίποτα από το να τη σπάσεις.
Ειδικά στο σεξουαλικό κομμάτι, πώς να βαρεθείς; Ακόμη κι αν αυτό συμβεί, ξέρεις πως ανά πάσα στιγμή μπορείς να δοκιμάσεις κάτι νέο με κάποιον άλλον παρτενέρ.
Υποκύπτεις σε πειρασμούς χωρίς τύψεις
Σου έχει συμβεί ποτέ να είσαι σε σχέση και σε μια έξοδο ή στις διακοπές σου να γνωρίσεις κάποιον και να πεις από μέσα σου “Μακάρι να ήμουν ελεύθερη έστω για μια μέρα”; Νομίζω πως σε όλες έχει συμβεί έστω μια φορά.
Στην ιδέα και μόνο σε τρώνε οι τύψεις. Αμέσως αρχίζεις να σκέφτεσαι πόσο άδικο είναι αυτό για τον αγαπημένο σου και πόσο πολύ θα τον πλήγωνε αν μάθαινε κάτι τέτοιο.
Στις ελεύθερες σχέσεις, όμως, οι τύψεις δεν έχουν καμία θέση. Είσαι τυπικά και ουσιαστικά ελεύθερη να υποκύψεις σε κάθε πειρασμό που θα έρθει στο δρόμο σου και αυτό είναι τόσο απελευθερωτικό και φαν που δε σε αφήνει να κουράζεσαι από τη σχέση σου ούτε στιγμή.
Έρχεστε πιο κοντά
Μπορεί να σου ακούγεται κουλό αυτό που λέω, αλλά ισχύει. Όπως είπαμε, μια ελεύθερη σχέση, για να λειτουργήσει, θέλει απόλυτη ειλικρίνεια και ωριμότητα και από τις δυο πλευρές.
Με το να μοιράζεστε τα θέλω σας, ακόμη κι αν αυτά δε θεωρούνται τόσο “αποδεκτά” από τους περισσότερους, γιατί έχουμε μάθει ότι η μονογαμία είναι ο μόνος δρόμος για μια υγιή σχέση, αποκτάτε έναν πιο βαθύ δεσμό.
Επίσης, αυτή η αίσθηση ελευθερίας που νιώθετε και οι δύο σας επιτρέπει να αφήνεστε περισσότερο ο ένας στον άλλον, να ανοίγεστε, να μοιράζεστε και τις πιο παράξενες σκέψεις και επιθυμίες σας.
Ισχύει για όλους τους ανθρώπους, άλλωστε, ότι όταν νιώθουμε χαλαροί κι ελεύθεροι εκφραζόμαστε πολύ πιο εύκολα. Όταν όμως κάτι ή κάποιος μας πιέζει να εκφραστούμε, πολλές φορές φέρνει και τα αντίθετα αποτελέσματα.
Ευκαιρία για πειραματισμό!
Ναι, για το σεξ μιλάω. Είναι απόλυτα φυσιολογικό, σε ό,τι ηλικία και να είσαι, να μην έχεις ανακαλύψει όλα σου τα θέλω στο σεξουαλικό τομέα.
Από την άλλη, όσο καλό και να είναι το σεξ με έναν άνθρωπο, ποτέ δε μπορούμε να δούμε και να δοκιμάσουμε μαζί του τα πάντα. Γιατί πολύ απλά ο καθένας είναι μοναδικός και η σύνδεση που έχουμε με κάθε άνθρωπο είναι μοναδική. Κάτι που δε σου άρεσε να κάνεις στο σεξ με τον πρώην σου, μπορεί με κάποιον άλλον παρτενέρ να είναι τέλειο.
Μέσα στην ελεύθερη σχέση μπορείς να εξερευνήσεις όλες αυτές τις πιθανότητες και να χτίσεις τη σεξουαλική ζωή που θέλεις.
Μαθαίνεις τον εαυτό σου
Το να είσαι μέρος μιας ελεύθερης σχέσης χρειάζεται ωριμότητα, ώστε να μπορείς κάθε στιγμή να είσαι σίγουρη ότι αυτό που κάνεις λειτουργεί και είναι ευχάριστο και για σένα και για το σύντροφό σου.
Εκτός αυτού, οι ισορροπίες είναι λεπτές και τα ρίσκα πολλά, οπότε χρειάζεται δουλειά, καλή επικοινωνία και κυρίως την ικανότητα να αναγνωρίζεις και να παραδέχεσαι όσα αισθάνεσαι και όσα θέλεις στον εαυτό σου.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία, λοιπόν, μπορείς να μάθεις καλύτερα τον εαυτό σου, τα όρια σου, αλλά και το τι πραγματικά θέλεις στην προσωπική σου ζωή.
Τα αρνητικά
Είστε στην ίδια σελίδα;
Όπως και σε μια συμβατική σχέση, έτσι και στην ελεύθερη είναι πολύ πιθανό κάποιος να αισθάνεται περισσότερα πράγματα απ’ ότι ο άλλος. Ή να μην είναι στην ίδια φάση ζωής.
Ακόμη κι αν ξεκινήσατε από την ίδια αφετηρία και συμφωνήσατε να είστε κάτι σαν “φίλοι με προνόμια“, κανείς δε μπορεί να σου εγγυηθεί ότι αύριο δε θα ξυπνήσεις ερωτευμένη ή ότι ο σύντροφός σου δε θα θέλει κάτι πιο δεσμευτικό.
Το χειρότερο, βέβαια, είναι αν από την αρχή είσασταν σε διαφορετική σελίδα, αλλά ένας από τους δύο το έκρυψε, γιατί δεν ήθελε να χάσει τον άλλον.
Ζήλια
Δε θα σε κουράσω πολύ, γιατί το θέμα αυτό το αναλύσαμε και νωρίτερα. Όσους κανόνες και να βάλουμε σε μια ελεύθερη σχέση, όσο φαινομενικά “τέλεια” και να την έχουμε χτίσει, είμαστε άνθρωποι, έχουμε συναισθήματα και μπορεί να ζηλέψουμε.
Ακόμη κι αν δεν είμαστε ερωτευμένοι, είναι και θέμα εγωισμού. Πάντως, αν είσαι σε ελεύθερη σχέση και ζηλεύεις, γιατί το παίρνεις εγωιστικά, μάλλον δεν είσαι ο χαρακτήρας που ταιριάζει σε αυτού του είδους τη σχέση. Και αυτό είναι οκ. Μπορείς πάντα να δοκιμάσεις κάτι άλλο και να δεις τι σου ταιριάζει.
Μάζι με τη ζήλια, εν τω μεταξύ, έρχονται και οι ανασφάλειες, οι συγκρίσεις, ο ανταγωνισμός: “Τι καλύτερο έχει αυτή από μένα;”, “Γιατί δεν του είμαι αρκετή;”, “Γιατί αυτός κάνει σεξ με περισσότερα άτομα απ’ ότι εγώ;”.
Ταμπού
Τα τελευταία χρόνια οι ελεύθερες σχέσεις είναι κάτι που ολοένα πειρσσότερα ζευγάρια επιλέγουν να δοκιμάσουν έστω και για λίγο. Μπορεί να το ακούσεις σε συζητήσεις, να πέσεις πάνω σε σχετικό άρθρο ή να δεις μια ταινία από τις πολλές που υπάρχουν για το θέμα.
Μπορεί σύμφωνα με μετρήσεις τα νούμερα να είναι μικρά (π.χ. σύμφωνα με έρευνα του 2012, περίπου το 4% των ζευγαριών συμφωνούν σε ελεύθερη σχέση), όμως συνεχώς αυξάνονται και μαζί με αυτά και οι αναλύσεις για τους λόγους που υπάρχει αυτή η τάση και τι θέλουν πραγματικά οι άνθρωποι που τις επιλέγουν.
Παρ’ όλα αυτά, η συζήτηση περιστρέφεται σχεδόν αποκλειστικά γύρω από αυτό που είπαμε στην αρχή του άρθρου μας: ότι είναι σημάδι των καιρών και άλλη μια προσπάθεια των ανθρώπων να μη νιώθουν μόνοι, χωρίς όμως να χρειάζεται να βάλουν πολλή προσπάθεια στη σχέση.
Σε γενικές γραμμές, οι ελεύθερες σχέσεις θεωρούνται κάτι επιπόλαιο και εγωιστικό, για ανθρώπους που είναι μόνο για τα εύκολα. Και όσο κι αν βλέπουμε γύρω μας να αυξάνονται, όταν ακούμε τη λέξη σχέση, το μυαλό μας πάει κατευθείαν στη συμβατική μονογαμική σχέση και οτιδήποτε διαφορετικό από αυτή θεωρείται περίεργο, όπως μπορείς να διαβάσεις και σε σχετική έρευνα.
Το παράδοξο είναι, βέβαια, ότι ενώ η κοινωνία δείχνει να “λατρεύει” τις συμβατικές σχέσεις, τη μονογαμία, το γαμό και πάει λέγοντας, η απιστία στα μονογαμικά (λέμε τώρα) ζευγάρια είναι στο Θεό.
Πάρε για παράδειγμα τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την απιστία στην Αμερική: πάνω από το 90% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσαν ότι θεωρούν την απιστία ανήθικη, αλλά περίπου το 35% απατούν το/τη σύντροφό τους(!)
Μεγαλώσαμε όλοι -και κυρίως όλες- ακούγοντας ότι ο μοναδικός σκοπός μας στον έρωτα και τις σχέσεις είναι να βρούμε “τον έναν” και πως όταν τον βρούμε, όλα θα λειτουργήσουν μαγικά και θα είναι τέλεια.
Οι σχέσεις, όμως, είναι πολύ πιο περίπλοκες από αυτό. Δεν είμαστε υποχρεωμένες καθετί που κάνουμε στην προσωπική μας ζωή να βγάζει νόημα στους άλλους, αρκεί να βγάζει νόημα σε εμάς.
Και φυσικά, δεν είναι ανάγκη καθετί που αποφασίζουμε να δοκιμάσουμε στην ερωτική μας ζωή να έχει ως έναν και μοναδικό σκοπό να βρούμε τον έναν, να γίνουμε μονογαμικές, να παντρευτούμε και ότι άλλο μπορεί να μας λένε από μικρές.
Αλλά επειδή, όπως είπαμε, δε σκεφτόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο, μην εκπλαγείς αν ο περίγυρός σου δεν είναι και τόσο υποστηρικτικός, όταν τους ανακοινώσεις ότι θέλεις να μπεις/μπήκες σε ελεύθερη σχέση. Μπορεί και οι ίδιοι σου οι φίλοι -με τις καλύτερες προθέσεις πάντα- να βιαστούν να σου πουν ότι αυτά είναι παραμύθια και ότι αυτές οι σχέσεις δε λειτουργούν.
Κάποιοι πιο αδιάκριτοι μπορεί να ξεκινήσουν και τις ερωτήσεις του τύπου “Δηλαδή τώρα με πόσους βγαίνεις;” ή “Πώς γίνεται να τον αγαπάς και να πηγαίνεις και με άλλους;”. Απλά αγνόησέ τους…
Κάτι ακόμα για το οποίο πρέπει να είσαι προετοιμασμένη είναι ότι μπορεί κι εσύ η ίδια ή ο σύντροφός σου να το βλέπετε λίγο σαν ταμπού. Μπορεί να πιάσεις τον εαυτό σου να μη νιώθεις άνετα να συζητάς για τη σχέση σου με φίλους ή γνωστούς και να λες ψέματα είτε γιατί ούτε εσύ πιστεύεις αληθινά ότι μια τέτοια σχέση μπορεί να δουλέψει είτε γιατί βαριέσαι να δίνεις εξηγήσεις.
Η μόνη συμβουλή που μπορώ να σου δώσω εδώ είναι να κάνεις ό,τι σε κάνει να αισθάνεσαι άνετα, αλλά να προσπαθείς πάντα να είσαι υπερήφανη για τις επιλογές σου. Αν δεν είσαι, σε περιμένουν άλλες…
ΣΜΝ
Ναι, πάλι για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα θα σου πω, γιατί ενώ η πληροφορία πλέον είναι παντού γύρω μας, καμιά φορά στο βωμό της απόλαυσης και του yolo “ξεχνιόμαστε” και δνε προσέχουμε.
Αλλά ειδικά όταν είμαστε σε μια ελεύθερη σχέση, οι κίνδυνοι αυξάνονται. Οπότε, πριν το τολμήσεις, πληροφορήσου σωστά και μην επιτρέπεις στον εαυτό σου να παρασύρεται ή να εμπιστεύεται τα λόγια κάποιου που σε διαβεβαιώνει ότι “έκανε εξετάσεις την προηγούμενη εβδομάδα”.
Μπορεί να πληγωθείς ή/και να πληγώσεις
Όπως είπαμε και νωρίτερα, τα ενδεχόμενα να πάει κάτι στραβά στις ελεύθερες σχέσεις είναι πολλά, όσο καλά και αν νομίζεις ότι την έχεις σχεδιάσει. Αυτό ισχύει και για κάθε τύπο σχέσης βέβαια.
Τι μπορεί να πάει στραβά; Ο ένας από τους δύο να νιώθει περισσότερα, άρα να είναι πιο ευάλωτος και η πολυγαμική αυτή σχέση να τον πληγώνει, αλλά να μην έχει το θάρρος να το πει.
Το “θύμα”, βέβαια, μπορεί να είναι και κάποιος τρίτος. Κάποιος με τον οποίο κάνεις σεξ, αρχίζει να αισθάνεται πράγματα για σένα, αλλά αγνοεί εντελώς το γεγονός ότι είσαι σε ελεύθερη σχέση και επενδύει σε αυτό που θα μπορούσατε να είχατε μαζί.
Πότε να μη μπεις σε μια ελεύθερη σχέση;
Τώρα που πλέον γνωρίζεις παραπάνω από τα βασικά για τις ελεύθερες σχέσεις, μπορεί να είσαι στη φάση που θέλεις να αποφασίσεις αν είναι καλή ιδέα για σένα να το δοκιμάσεις. Για να σε βοηθήσω λίγο στο συλλογισμό σου, πάμε πρώτα απ’ όλα να δούμε κάποιες βασικές περιπτώσεις στις οποίες καλό είναι να το ξανασκεφτείς…
Αν είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού
Βασικός κανόνας, φίλη. Μη δεχτείς ή μην προτείνεις να δοκιμάσετε την ελεύθερη σχέση σε κάποιον μόνο και μόνο επειδή σου έχει πει ότι δε θέλει τη δέσμευση, αλλά εσύ τη θέλεις. Είναι σημαντικό να πάρεις μια τέτοια απόφαση με βάση πρώτα απ ‘ολα τις δικές σου επιθυμίες κι έπειτα φυσικά του πιθανού συντρόφου σου.
Αν σκέφτεσαι να του πεις να έχετε ελεύθερη σχέση μόνο και μόνο με την ελπίδα ότι μια μέρα θα σε ερωτευτεί παράφορα και θα σου πει να το πάτε αποκλειστικά, ξεκινάς από εντελώς λάθος αφετηρία και κινδυνεύεις να πληγωθείς.
Μια τέτοια σχέση θα ανήκε στην κατηγορία των επιπόλαιων και ανώριμων, που αναφέραμε νωρίτερα, οπότε είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Και αντίστοιχα, φυσικά, αν ξέρεις ότι ο άλλος λιώνει για σένα, αλλά εσύ δεν είσαι στην ίδια σελίδα, μην εκμεταλλευτείς αυτή την “αδυναμία” του, για να κάνεις εσύ ό,τι θέλεις δεξιά και αριστερά και αυτός να μαραζώνει.
Αν είσαι πολύ ζηλιάρα
Αν ζηλεύεις πολύ και αποφασίσεις να ξεκινήσεις μια ελεύθερη σχέση, έβαλες τα χεράκια σου και έβγαλες τα ματάκια σου. Γιατί όχι μόνο κάθε ώρα και στιγμή που δεν είστε μαζί θα αναρωτιέσαι με ποια είναι, όχι μόνο θα σιγολιώνεις πάνω από το κινητό σου μήπως και σου στείλει κανένα μήνυμα, αλλά όλα αυτά θα πρέπει να τα περνάς μόνη σου.
Γιατί σε ποιον να πεις τον πόνο σου; Σε αυτόν; Θα σου πει -και με το δίκιο του ο άνθρωπος- πως αυτή είναι η φύση της σχέσης σας. Να πας να κλαφτείς στις κολλητές σου μήπως; Θα σου πουν ότι σου τα ‘λεγαν.
Ούτε το να αποφασίσεις να διορθώσεις αυτό το χαρακτηριστικό σου μέσα στη σχέση είναι πολύ σοφό. Καλό θα ήταν πρώτα να εντοπίσεις μόνη σου τους λόγους που δε μπορείς να ελέγξεις τη ζήλια σου (π.χ. είναι θέμα εγωισμού, ανασφαλειών, εμπιστοσύνης;) και στη συνέχεια μπορείς να σκεφτείς και το ενδεχόμενο μιας ελεύθερης σχέσης.
Αν νομίζεις ότι είναι η εύκολη λύση
Σε καμία περίπτωση η ελεύθερη σχέση δεν είναι εύκολη λύση, φίλη. Τους λόγους τους συζητάμε και πιο πάνω. Οι ελεύθερες σχέσεις δεν είναι η λύση για ανθρώπους που δεν ξέρουν τι θέλουν, που δε θέλουν να έχουν προβλήματα, αλλά ταυτόχρονα να μην είναι μόνοι ή θέλουν και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο.
Είναι μια επιλογή για άτομα συνειδητοποιημένα που έχουν συγκεκριμένους λόγους που θέλουν να δοκιμάσουν κάτι τέτοιο. Αν, λοιπόν, ξεκινήσεις μια τέτοια σχέση με την ιδέα ότι απλά είναι παιχνιδάκι, σίγουρα αυτό δε θα πάει καλά…
Πότε να μπεις σε ελεύθερη σχέση;
Αν οι συμβατικές μονογαμικές σχέσεις δε σου ταιριάζουν
Τις δοκίμασες, τις ξαναδοκίμασες, πέρασες καλά, αλλά πάντα ένιωθες κάτι να σου λείπει. Ίσως ανήκεις στους ανθρώπους που νιώθουν ότι καταπιέζονται έχοντας σεξουαλική επαφή σταθερά με το ίδιο άτομο. Ίσως, από την άλλη, να μην είναι μόνο ή ακόμη και καθόλου θέμα σεξ, αλλά συντροφικότητας. Δηλαδή ενδεχομένως να μπορείς και να θέλεις να μοιράζεσαι συναισθήματα με παραπάνω από ένα άτομο.
Δε λέω απαραίτητα ότι αυτό που ψάχνεις είναι η ελεύθερη σχέση, αλλά πολύ πιθανό και να είναι. Στο κάτω-κάτω, γιατί να μην αποκτήσεις και αυτή την εμπειρία, εφόσον σε ψήνει η ιδέα;
Αν είσαι σίγουρη πως ο σύντροφός σου παίρνει στα σοβαρά την ελεύθερη σχέση
Με άλλα λόγια, έστω κι αν εσύ είσαι 100% κατασταλλαγμένη, είσαι μόνο το 50% αυτής της σχέσης. Το άλλο 50% είναι ο άνθρωπος με τον οποίο έχεις αποφασίσει να ξεκινήσεις την ελεύθερη σχέση, ο οποίος πρέπει να είναι εξίσου ώριμος και συνειδητοποιημένος.
Αν δεν πιστεύει στο όλο κόνσεπτ των ελεύθερων σχέσεων, αν θέλει να το προσπαθήσει μόνο για το χατίρι σου ή αν δεν είναι ώριμος και έξυπνος αρκετά για να χτίσετε μια τέτοια σχέση μαζί, απλά θα χάσεις το χρόνο σου.
Γι’ αυτό, για καλό και για κακό, πες του να ρίξει μια ματιά στη λίστα με τις ερωτήσεις που είπαμε ότι πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας, για να καταλάβουμε αν η ελεύθερη σχέση είναι η λύση για εμάς.
Μπορεί να σωθεί μια συμβατική σχέση αν γίνει ελεύθερη;
Ας υποθέσουμε ότι είμαστε σε μια μονογαμική σχέση. Αλλά τα προβλήματα έχουν αρχίσει να μας κουράζουν, η καθημερινότητά μας στη σχέση είναι πλέον βαρετή, το σεξ έχει μειωθεί ή δεν είμαστε πλέον τόσο ενθουσιασμένες με το αγόρι μας.
Αν συμφωνούσαμε μαζί του η σχέση μας από μονογαμική να γινόταν ελεύθερη, δε θα ερχόταν ένας αέρας ανανέωσης; Ένας ενθουσιασμός για το καινούργιο;
Θεωρητικά, ναι. Στην πράξη, όμως, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Όπως μπορείς να δεις και αναλυτικά στο συγκεκριμένο άρθρο, για να λειτουργήσει μια τέτοια σχέση θα πρέπει πρώτα να έχει γερά θεμέλια. Αν θέλεις πράγματι η σχέση σου να γίνει ελεύθερη, πρέπει αρχικά να λύσεις με το σύντροφό σου τα προβλήματα που έχετε οι δυο σας μέσα σε αυτήν και έπειτα να κάνετε το επόμενο βήμα.
“Ανοίγοντας” μια προβληματική ή μισοκατεστραμμένη σχέση και προς τρίτα άτομα με την ελπίδα ότι αυτή η αλλαγή θα κλείσει τις τρύπες ή θα κρύψει τις ρωγμές, μάλλον θα δημιουργήσεις περισσότερα προβλήματα από όσα υπάρχουν ήδη.
Η ελεύθερη σχέση καλό είναι να μην αντιμετωπίζεται σαν φάρμακο κατά της βαρεμάρας για μια ανιαρή μονογαμική σχέση, αλλά ως ένας τρόπος να εξερευνήσουμε τις επιθυμίες μας και να έρθουμε πιο κοντά με το σύντροφό μας.
Συνοψίζοντας…
Για να συγκεντρώσουμε όσα μάθαμε για τις ελεύθερες σχέσεις σε αυτό το άρθρο (αν και το θέμα είναι ανεξάντλητο και θα ξανασχοληθούμε μαζί του σε επόμενο άρθρο μας), ας δούμε τα σημαντικότερα σημεία:
- Για να υπάρξει μια ελεύθερη σχέση, πρέπει και τα δύο μέρη να έχουν συμφωνήσει ότι μπορούν να έχουν σχέσεις (σεξουαλικές, αισθηματικές ή και τα δύο) με τρίτα άτομα.
- Οι λόγοι που μπορεί ένα ζευγάρι να έχει κάνει αυτή την επιλογή είναι λόγω ασεξουαλικότητας του ενός, διαφορετικών επιθυμιών, ανάγκης για πειραματισμό κ.α.
- Όπως όλες οι σχέσεις, έτσι και οι ελεύθερες, έχουν κανόνες, με βασικότερους τους εξής: να υπάρχει απόλυτη ειλικρίνεια μεταξύ του ζευγαριού, η ζήλια να μην υπάρχει ή να είναι διαχειρίσιμη και να γίνεται χρήση προφυλακτικού για την ασφάλεια όλων.
- Πριν καταλήξουμε σε συγκεκριμένους κανόνες για την ελεύθερη σχέση μας, πρέπει να απαντήσουμε στον εαυτό μας ορισμένες ερωτήσεις, όπως γιατί έχουμε ανάγκη να έχουμε μια τέτοιου είδους σχέση, ώστε να είμαστε σίγορες για τα θέλω μας.
- Η ελεύθερη σχέση είναι ευκαιρία: να νικήσεις τη ρουτίνα μιας “συμβατικής” σχέσης, να υποκύπτεις σε πειρασμούς χωρίς να σε τρώνε οι τύψεις, να έρθετε πιο κοντά με το σύντροφό σου και να έχετε βαθύτερη επικοινωνία, να πειραματιστείς με τα γούστα σου, να μάθεις καλύτερα τον εαυτό σου και να ωριμάσεις.
- Τα πλην της ελεύθερης σχέσης μπορεί να είναι: ότι ίσως να μην είστε στην ίδια σελίδα με το σύντροφό σου, ότι πρέπει να μάθεις να ελέγχεις τη ζήλια σου, ότι θεωρείται ακόμη ταμπού από πολλούς, ότι υπάρχει ο κίνδυνος των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, ότι μπορεί, αν δεν υπάρχει ειλικρίνεια, να πληγωθείς ή να πληγώσεις το σύντροφό σου.
- Θα ήταν καλό να αποφύγεις την ελεύθερη σχέση αν: ένας από τους δυο συμφωνήσει σε αυτό μόνο και μόνο με την ελπίδα ότι ίσως κάποτε “κερδίσει ολοκληρωτικά” τον άλλον, αν είσαι πολύ ζηλιάρα και αν αντιμετωπίζεις εσύ ή ο πιθανός σύντροφός σου την ιδέα της ελεύθερης σχέσης ως την εύκολη λύση.
- Μπορείς να δοκιμάσεις να μπεις σε ελεύθερη σχέση αν: οι συμβατικές, μονογαμικές σχέσεις δε σε ικανοποιούν απόλυτα, αν είσαι σίγουρη πως ο άνθρωπος που θα έχεις μαζί του τη σχέση καταλαβαίνει απόλυτα το σκοπό και τη σοβαρότητά της.
- Μια μονογαμική σχέση με προβλήματα δε μπορεί μαγικά να σωθεί, αν μετατραπεί σε ελεύθερη. Πρέπει πρώτα να λυθούν τα εσωτερικά προβλήματα της σχέσης και έπειτα να συζητήσουμε αν θέλουμε να αλλάξουν οι κανόνες της.
Κλείνοντας… τελικά μπορούν να λειτουργήσουν οι ελεύθερες σχέσεις;
Παρά τα όσα ακούμε συχνά γύρω μας, ναι, μπορούν να λειτουργήσουν. Αρκεί να τηρούνται όλα όσα συζητήσαμε παραπάνω, με σημαντικότερα τη συναισθηματική ωριμότητα και την ειλικρίνεια μεταξύ του ζευγαριού.
Αν οι κανόνες τηρούνται και από τις δύο πλευρές, αν δεν ξεχνάτε να μιλάτε συχνά για το πώς αισθάνεστε και να μοιράζεστε τους προβληματισμούς ή τα πράγματα που έχουν αλλάξει μέσα σας, μπορεί και οι 2 να εκπλαγείτε από το πόσο αναζωογονητική και φαν μπορεί να γίνει μια ελεύθερη σχέση!
Αν, από την άλλη, ξεχνάτε τις ευθύνες σας, δεν είστε ειλικρινείς και αδιαφορείτε ο ένας για τα αισθήματα του άλλου, σίγουρα η εμπειρία σας μετά από το χωρισμό θα είναι πολύ πικρή.
Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό: κανείς δε μπορεί να σoy απαντήσει με σιγουριά αν μια σχέση -οποιουδήποτε είδους σχέση- θα λειτουργήσει ή όχι, γιατί καθεμιά είναι μοναδική.
Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για ελεύθερες σχέσεις, για τις οποίες ο περίγυρός μας μπορεί να γίνει πολύ επικριτικός, καλό είναι να εμπιστευτούμε το δικό μας ένστικτο και να ακούσουμε τα δικά μας θέλω, αδιαφορώντας για το αν μπορούν να τα κατανοήσουν οι άλλοι.
Εξάλλου, ακόμη κι αν μπεις σε μια ελεύθερη σχέση και αργότερα καταλάβεις πως κάτι τέτοιο πλέον δε σε καλύπτει, αυτό δε σημαίνει πως η σχέση δε λειτούργησε ή απέτυχε. Κάθε σχέση που τελειώνει δε σημαίνει ότι ήταν αποτυχημένη, επειδή δεν κατέληξε στο “happily ever after”.
Για κάποιο διάστημα ήταν αυτό που θέλαμε, είμασταν χαρούμενες μέσα σε αυτήν και απλώς τη στιγμή που αισθανθήκαμε ότι δε μας εκφράζει πια, τη λήξαμε. Τι πιο ώριμο και όμορφο από αυτο;
Ελπίζουμε το άρθρο μας να σου άρεσε! Αν ναι, θα χαρούμε πολύ να το μοιραστείς με μια φίλη σου και να μας πείτε τη δική σας άποψη για τις ελεύθερες σχέσεις στα social media του LadiesOnly!
Τέλος, αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για τη φύση των σχέσεων, πρέπει να διαβάσεις το νέο E-Book μας “ΤΟ ΤΑΝΓΚΟ ΘΕΛΕΙ ΔΥΟ”!